Jak zawsze bacznie śledzimy wszystkie nowości w prawie. Obserwujemy nie tylko przepisy środowiskowe. W związku z licznymi zapytaniami jakie dostajemy od naszych kontrahentów, czujemy się zobowiązani, by poruszyć temat, o którym jest coraz głośniej za sprawą internetu i mediów społecznościowych.
Ministerstwo Finansów planuje poważne zmiany, które mają na celu „uszczelnienie” VAT-u. Mogą one okazać się prawdziwą rewolucją, zwłaszcza dla małych i średnich firm. Ponadto, okazuje się, że zmiany te zaplanowane są już na wrzesień br.
Mowa tu o zmianach w ustawie o VAT. Nowe przepisy nakładać będą obowiązek stosowania mechanizmu podzielonej płatności, tzw. „split payment”, w niektórych, wskazanych przez ustawę gałęziach gospodarki. Mechanizm ten ma zastąpić obowiązujący aktualnie mechanizm odwrotnego obciążenia, a także odpowiedzialność podatkową nabywcy.
Metoda split payment – co to takiego ?
W metodzie split payment, płatności za zobowiązania, które wynikają z faktury, dokonuje się na dwa oddzielne rachunki bankowe. Ustaloną przez sprzedawcą kwotę netto wpłaca się na jego rachunek bankowy (lub opłaca się w inny sposób), natomiast wynikającą z regulacji prawnych wartość VAT, na specjalny rachunek VAT sprzedawcy lub dostawcy usługi. Rachunek ten zakładany jest każdemu podatnikowi VAT przez banki lub SKOK-i.
Zgodnie z prawem (art. 108b ust. 1), przedsiębiorca może ubiegać się o dokonanie przelewu środków z rachunku VAT na rachunek bankowy, by móc swobodnie dysponować nimi na potrzeby prowadzonej działalności. Konieczne jest jednak złożenie odpowiedniego wniosku, w którym należy określić kwotę, o której zwrot się ubiegamy. Wniosek taki rozpatruje właściwy dla działalności Urząd Skarbowy, a jego naczelnik wydaje postanowienie z decyzją w terminie 60 dni od otrzymania powyższego wniosku.
Z projektu ustawy o zmianie ustawy o VAT wynika, że powyższy mechanizm będzie musiał być obligatoryjnie stosowany przez podmioty, które na chwilę obecną zobowiązane są do stosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia. Obejmie zatem towary i usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy o VAT.
Kogo konkretnie obejmą nowe przepisy ?
Obowiązek stosowania split payment będzie dotyczył towarów i usług, które zostały wskazane w dodanym do ustawy o VAT załączniku nr 15.
Zgodnie z nim, firmy zajmujące się obrotem odpadów innych niż niebezpieczne zawierających metal, które figurują w wykazie jako kod 38.11.58.0, również zobowiązane są do wcielenia nowych przepisów w życie z dniem 1 września br.
Od tego dnia, podzieloną płatnością objęte będą także transakcje, których przedmiotem są części i akcesoria do pojazdów silnikowych, węgiel i produkty węglowe oraz maszyny i urządzenia elektryczne (części i akcesoria elektryczne).
Podmioty, które nie zostały wymieniane we wspomnianym powyżej załączniku i nie obejmą ich zmiany, które wejdą w życie 1 września 2019r., będą mogły korzystać z podzielonej płatności w sposób dobrowolny.
Płatności przekraczające kwotę 15 000 zł
Obowiązek stosowania split payment będzie dotyczył wszystkich płatności dotyczących transakcji przekraczających 15 000 zł, niezależnie od liczby wynikających z niej płatności. Jeśli transakcja nie przekracza tej kwoty, wówczas rozliczana będzie na zasadach ogólnych, a metodę podzielonej płatności można wówczas zastosować dobrowolnie. Kwota 15 000 zł jest również graniczą wartością, powyżej której należy rozliczać płatność za pośrednictwem rachunku bankowego.
Odpowiednia adnotacja na fakturze i ewentualne sankcje
Przy zastosowaniu metody split payment, konieczne będzie także zamieszczenie odpowiedniego oznaczenia w postaci informacji „mechanizm podzielonej płatności”.
W przypadku braku powyższego oznaczenia na fakturze, ustawodawca przewiduje karę pieniężną w wysokości 100 % kwoty VAT wskazanej na fakturze. Jest to bowiem ważna informacja dla nabywcy towarów lub usług, w jaki sposób należy dokonać płatności. Zdaniem ministerstwa, oznaczenie to ma szczególne znaczenie, bowiem w przypadku jego braku może dojść do nieprawidłowości.
Ponadto projekt zakłada także wprowadzenie sankcji dla nabywców, którzy zdecydują się na dokonanie płatności w sposób inny niż split payment. Tu również sankcja miałaby wynosić 100 % kwoty podatku wynikającego z faktury.
Aby ominąć nieuczciwe praktyki dostawców, przewiduje się wprowadzenie nakazu przyjęcia płatności w mechanizmie podzielonej płatności, jeśli wynika to z faktury. Chodzi tu np. o stosowanie rachunków oszczędnościowo-rozliczeniowych do rozliczeń, lub o ewentualne postanowienia sprzedawcy z nabywcą, które mają doprowadzić do ominięcia metody podzielonej płatności.
Środki zgromadzone na rachunku VAT
Jeśli projekt zmiany obecnej ustawy wejdzie bez zmian, wówczas środki, które wpłynęły na odrębny rachunek VAT będą mogły zostać wykorzystane nie tylko na zapłatę podatku do skarbu państwa, ale też na opłacenie podatku dochodowego, akcyzowego, składek ZUS, a nawet należności celnych.
Opinia przedsiębiorców
Pomimo możliwości opłacenia ze środków na rachunku VAT powyższych opłat, większość przedsiębiorców sceptycznie przygląda się przewidzianym zmianom. Wielu z nich obawia się zaburzenia płynności finansowej, które wynikają z ograniczonego dostępu do posiadanych środków, które można byłoby na bieżąco wykorzystywać na potrzeby prowadzonej działalności.
Eksperci alarmują w dodatku, że nie jest możliwym tak szybkie i sprawne przygotowanie oprogramowania księgowego. Firmy tworzące oprogramowanie dla działów finansów i płac, potrzebują co najmniej kwartału, aby móc wdrożyć zmiany i przetestować zmodyfikowane programy.
Przedsiębiorcy także postulują, aby zmiany wprowadzić w życie dopiero styczniem następnego roku, aby mieć czas na odpowiednie przygotowanie do nowego systemu płatności.
Sejm już na dzisiejszym posiedzeniu ma zająć się dopracowywaniem projektu ustawy.
Nowe przepisy także poza Polską
Obowiązek stosowanie podzielonej płatności dotyczyć będzie także podmiotów, które nie posiadają swojej siedziby w naszym kraju, jednak muszą rozliczyć VAT od towarów lub usług, które objęte są takowym obowiązkiem.
W związku z powyższym, firmy te będą musiały posiadać dwa odrębne rachunki, w tym rachunek VAT, który prowadzony będzie na podstawie polskich regulacji prawa bankowego. Planowane jest jednak wprowadzenie systemu rekompensat dla tej części podatników, która nie posiada siedziby w Polsce. Otrzymywaliby oni zwrot za obsługę rachunku rozliczeniowego i rachunku VAT.
Najnowsze informacji dotyczące zmian w prawie znajdziecie w dziale aktualności na naszej stronie.
AKTUALIZACJA ARTYKUŁU z 22.07.2019 r. : Sejm przegłosował projekt opisywanej ustawy. Wejdzie ona w życie 1 listopada 2019 r. Od tego dnia, split payment będzie obowiązkowy dla wybranych towarów i usług, w przypadku gdy transakcja jest wyższa niż 15 000 zł. Głosowało 420 posłów. Tylko 5-ciu z nich było przeciwnych.